Driewerf

Op de dag die zó nadrukkelijk voor alle ingezetenen is kan ik moeilijk mijn draai vinden. Natuurlijk behoort elke dag toe aan iedereen maar op deze moet je dit publiekelijk laten blijken. Liefst op straat. Vandaag is vooral een rommelige dag die bol staat van het uitventen van de volksaard. Nederlanders verkopen niet hun moeder maar wel haar afgedankte spullen. Een lampenkap, lampetkan of kom, een laarzentrekker.
De route is allang uitgestippeld, langs de kraampjes, ik kan er niet om heen. Geen evenement zonder lawaai dus uit luidsprekers klinkt gelal of muziek schalt van heinde en verre. Heel het land laat van zich horen. De alarmfase voor de oranjekoorts wordt verhoogd naar het allerhoogste niveau.
Liever ga ik mijn eigen gang maar dan ben je een verrader. Dus neem ik er nog een. Driewerf hoera.

Witman's werkelijkheid

Witman mengt zich weer onder de mensen. In het café billard waar de kastelein steevast in wit gestreken hemd met das bieren tapt bestelt hij een herenpils. Duco weet niet precies wat het is maar herenpils bekt zo lekker.
De glazen zijn kraakhelder in het café billard. De schuimspaan wordt hier gebruikt om een witte kroon te boetseren die boven de rand uittorent. Een plaatje uit een reclame, ergens jaren vijftig, toen bier nog een belofte was en een man een man, een woord een woord. Duco bekijkt de volle kraag die niet inzakt. Althans niet voordat hij een slok neemt. Het altijd aanwezige erelid van de honderddertigjarige voetbalclub heft zijn glas. Duco knikt.
Voor muziek is geen plaats in deze herberg. Net als de barkrukken voorgoed geweerd. Hier klinkt uitsluitend geroezemoes en stá je aan de bar.

Klein

De bezorger van mijn ochtendblad is kennelijk met meivakantie. Voor de tweede dag achtereen maak ik een krantloze start. Ook al kan ik al het nieuws volgen op televisie, teletekst en internet mis ik toch het bladeren in papier.
Op het station laat ik Metro, Spits of De Pers links liggen. In de kolommen van de gratis titels weet ik heg noch steg. Eigenlijk voel ik me helemaal niet thuis in een nu.nl, maar dan in gedrukte vorm. De persberichten staan keurig op een rijtje dat wel, volop verlevendigd met advertenties. Meestal van bedrijven en producten die mij moeten missen in hun doelgroep.
De straten zijn leger dan normaal, snelwegen stromen door en ik vind zowaar een zitplaats in de Sprinter. Weten dat velen in Midden en Noord-Nederland vakantie vieren, ondanks dat ik onderweg ben naar kantoor, draagt bij aan mijn vakantiegevoel.
Zonder mijn ochtendblad zie ik met eigen ogen hoe de wereld er bij ligt. Die wordt veel kleiner maar dit is wel zo overzichtelijk.

Durfal

Dat de meivakantie begint in april is nog tot daaraantoe. Zonde dat de zon geen schijn van kans heeft het wolkendek te breken.
Door de Saab- suburbs van mijn Volvo-village fiets ik naar het station. Waar ze bij mij in de buurt goed in zijn, is het aanschaffen van stoere voertuigen uit Zweden. Tweedehands, en niet bij de dealer. Dat scheelt dan weer, denken ze.
De bomen druppelen na. Alle flora stikte van de dorst en geniet volop van de broodnodige bui.
Op het perron staat de familie Koningswens vol verwachting van wat deze vakantiedag in eigen land brengen moge. Uitgerekend vandaag, na de week uitbundige lente komt een durfal met zijn gebroken witte, linnen jasje voor de dag. Een vrolijke noot tussen de regenjassen. Hij daagt de weergoden uit en lijkt terrein te winnen. Zie ik daar een beetje blauw aan de hemel?

Vooringenomen

Vrijwel iedereen heeft pen en papier thuis of een computer. Alle mensen die de Nederlandse taal machtig zijn mogen hun gedachten uitdrukken op papier of het web. Sommigen krijgen daarvoor zelfs een podium. De een in de Volkskrant, de ander in de De Telegraaf.

Rob Hoogland schrijft stukkies in de krant van Wakker Nederland. Hij regeert zaterdag over het graf van Martin Bril en gebruikt het verscheiden van de laatste om de omroep Wakker Nederland te propageren. Hoogland vindt namelijk dat de aandacht die enkele programma’s van publieke omroepen schonken aan de dood van Martin Bril een ‘onsje minder’ had gemogen. Waarmee volgens hem is aangetoond dat de redacties niet onafhankelijk zijn. Immers, zo stelt Hoogland, toen Leo Derksen overleed ‘misschien wel de populairste Nederlandse dagbladcolumnist’ zwegen de publieke omroepen.
De scribent uit de club van ‘eigen mening eerst’ vertolkt vervolgens het verongelijkte idee dat andersdenkenden zoals VARA-redacteuren of het Volkskrant-journaille elitair en hautain zijn.

De heer Hoogland maakt in zijn stukje enkele denkfouten.

Martin Bril was volgens hem een stukkieschrijver. Anderen kennen hem echter ook als
cineast, dichter, reisboekenschrijver en journalist. Er verschenen 44 boektitels van zijn hand.
Smaken verschillen, maar was Leo Derksen wel de populairste? Misschien is Martin Bril het of voor mijn part Youp van ’t Hek. Hoe meet je trouwens wie ‘de populairste dagbladcolumnist’ is?
Het publieke rouwbeklag zegt volgens mij meer over de behoefte van vele lezers aan een onderscheidende pen tussen de kolommen vol dagelijkse kommer en kwel. Misschien gaf Martin Bril met zijn originele en tamelijk onafhankelijke kijk op personen en situaties meer ruimte aan de mensen in het land dan in menige politieke jammerklacht.

Rob Hoogland kan geheel onafhankelijk keuzes maken. Het voordeel van televisiekijken is dat je de knop kunt omzetten. Staat de publieke omroep je niet aan, zap gerust naar RTL of SBS. Waarom moet ‘publiek’ impliceren dat Telegraaflezers zich kunnen herkennen? De grootste familie van Nederland is toch ook een publieke omroep?
‘Kwaliteit’ en ‘populairiteit’ zijn begrippen die ieder voor zich hanteert. In mijn ogen is het hautain om met 844.184 abonnees, inclusief doorgeven, te spreken in termen van ‘Wakker Nederland’. Alsof daarmee de Telegraaffundering goed is voor het hele koninkrijk. Tel je de ‘hautaine, elitaire’ NRC, Volkskrant en Trouw-abonnees bij elkaar op zit je toch ook al gauw aan een kleine 700.000.

Het misleidende van de Telegraaf is om te denken dat zij bijkans gans Nederland vertegenwoordigen met hun dagblad en omroep in oprichting. En met de naam Wakker Nederland te suggereren ze dat de rest van het land ligt te slapen. Ben je onafhankelijk als je deze veel grotere groep uitsluit? Dat alleen al getuigt van hoogmoed. Nog los van de vraag of uitsluitend Wakker Nederland kan beoordelen wat onafhankelijk is. Hoogland en de zijnen pretenderen de waarheid in pacht te hebben door te handelen in landsbelang.

Over doden niets dan goed. Over de levenden ook trouwens. Ieder het zijne. Een kwestie van smaak dunkt me. Laat alle dagbladen en omroepen zijn eigen stukkies blijven brengen. Liever verscheidenheid dan de grote gemene deler vol vermeende onafhankelijkheid. Om daarmee originele denkers te smoren.

Boerenbedrog

In Leidsche Rijn wordt mij na omzwervingen door woonpark de Hoge Woerd ongevraagd de weg gewezen naar de plattelandswinkel. In geen velden of wegen is platteland te bekennen. Velden trouwens ook niet, wegen des te meer. Het enige streekproduct alhier schijnt baksteen te zijn. Nieuwsgierig naar welk platteland ze verder verkopen besluit ik een kijkje te nemen.
De winkel is helaas gesloten. Alle kavels ommeland zijn zo te zien allang verkocht. Het lijkt erop dat men in de winkel uitsluitend gebakken lucht verkoopt. Daar kunnen de bewoners, dolblij dat ze 'buiten' wonen, geen genoeg van krijgen.
Doe mij ook maar een onsje meer boerenbedrog.

Tierelantrein

Met de trein mee was een feest. Door schuifdeuren naar aparte coupés. Royaal gezeteld op gestoffeerde stoelen. De armleuningen die omhoog en desgewenst omlaag konden. Asbakjes met metalen klepjes. Schuiframen voorzien van rood-omrande stickers, een streep door een fles. Dat je dus geen geleegde halve liters naar buiten zou gooien en als het warm weer was wel met je hoofd uit het raam kon hangen.
Met de trein mee was op reis gaan, hoe kort het traject ook was. In een rijtuig voelde ik me onderweg thuis. Ondanks een snee in de zitting, met zwarte stift gekalkt 'I love Yvonne' of het peace-symbool voor mijn part.
De nieuwste treinstellen van de Nederlandse Spoorwegen zijn ontdaan van alle tierelantijnen en WC's ongetwijfeld 'duurzaam veilig' en hufterproof. Liever wil ik zo snel mogelijk uitstappen en het kille transportmiddel verlaten. Het is geen reizen meer maar vervoerd worden.

Eerbetoon

Hoe vandaag de provincie en stad op gang komen is een eerbetoon. Het perron vol met ambtenaren, controllers en scholieren. Hun gezicht gericht op de pagina's van Spits of Metro. De sprinter afgeladen vol forensen. Enkelen lezen tegelijkertijd met mij de voorpagina van de Volkskrant. De studente met lange benen geeuwt. Een traan was meer op z'n plaats geweest. Tenminste, als je het stukje Dicht bij huis – in de geest van Martin Bril – door Remco Campert uit hebt.
De accordeonspeler in de voetgangerstunnel onder het Centraal Station trekt een deuntje. Het vleugje Frankrijk vervliegt in alle haast. Buiten is de stad waar hij het levenslicht zag vol van voornemens. Een nieuwe dag wacht. Wel wat grijs voor rokjes.
Enfin.
Vanaf vandaag bekijk ik het leven door een andere Bril.

Witman's werkelijkheid

Duco bijt op het puntje van zijn tong. Daarna op zijn lippen. Hij tikt de woorden op het QWERTY-toetsenbord. De woorden over de gepensioneerde verpleegkundige Sara Vagijn die op een volkstuincomplex een stukje grond heeft naast Bernard Zwanenburg. Hun relaas over het landjepik in de marge van hobby en bloedserieus tuinieren. Verjaagd uit de stad en natuur cultiverend op overgebleven percelen die van de plattegrond lijken te vallen. Niemandsland bewerkt door niemanden. Sara en Bernard voeren een dialoog over de paal en perk die zij wil stellen aan zijn rararberteelt. Daar gaat het over in het lang gedroomde romandebuut van Duco Witman. De titel is Moes.
Het leven van Duco is hoe langer hoe meer een verhaal in een verhaal.

25 liter

Misschien ben ik toe aan sterkere glazen. Zo zie ik wintig pakken koeiensap plompverloren in de weide staan.
Het is maar hoe je het bekijkt. Anderen zien misschien een vrouwelijk rund, een zoogdier of een enkeltje slachthuis.

Nalaten

"Ja, het is de Week van het testament. Wij laten niet na dit te vieren in familiekring. Elk jaar opnieuw bekijken hoe de buit verdeeld is. Om te voorkomen dat een ouwe gek geld wegsluist naar een of ander fonds, een charitatieve stichting of een andere malle bestemming. Het enige goede doel is immers een onverzadigbaar ego van de hebzuchtige naaste."

Stapeldol

Wie wat bewaart, die heeft wat voor later.

Notenbar

Docenten verlaten de muziekschool, zwermen uit en vestigen zich als zelfstandig ondernemer. Alles voor de muzen en de verheffing van het volk. Binnenkort bij u in de buurt: aria-atelier, blokfluitboetiek, trompetterie, saxshop en een heuse notenbar.

Zenden

De hyena's uit Hilversum in slagorde opgesteld om de burgervader, die naar eigen zeggen 'een beetje dom is geweest', te zien buigen of bungelen.
Wat voor heet nieuws hoopten ze nu eigenlijk uit te zenden vanaf locatie?

Trappen

Vrijwel een leven lang ben ik me door de provincie aan het voortbewegen op een tweewielig voertuig. Hier en daar passeer ik een knooppunt maar vervolg mijn eigen weg en ga vrolijk door met trappen.

Witman's Werkelijkheid (17)

'Het is me weer een woest, waanzinnig, waarachtig, wederkerend, welzalig, wereldlijk, werkloos, wiebelig, wildvreemd, wisselvallig, wrokkig would-be-weekje wel', schrijft Duco Witman waarheidlievend in het weekjournaal over zijn weltschmerz dat hij sinds de eerste dag van zijn verbijf in de stacaravan op verzoek van psychiater Simon Slager bijhoudt.

Pritt

Bij bloesem bereikte mij beelden van spuitbussen boordevol WC-reiniger. Een chemische overkil aan geur-effect incluis. Tegenwoordig zou ik wensen dat de bloemen meer Pritt bevatten en pas aan de zwaartekracht toegeven als andere blaadjes dat ook doen. Met de herfst of zo.
Blijf lekker hangen! Anders is genetische manipulatie het overwegen waard. Alles voor een kleurig straatbeeld.

Huisraad

De zoektocht naar huisraad bespaar ik mij vandaag. Waarom getuige zijn van de troosteloze queeste naar meubelen en vertier door Jan Patat? Waarbij het woord boulevard op misplaatste wijze ingeburgerd is. Nee, ontdaan van de grandeur, gedevalueerd werd tot de ordinaire betekenis heden ten dage. De mensen hebben geen idee. Zalig zijn de armen van geest.

Vrolijk

Jezus stond op en zeide: "Zo, nu eerst een Paasontbijt met driedubbel belegde broodjes volgens receptuur uit de laatste Allerhande."
Opstaan uit de dood, dat is het ei van Columbus. Iedereen had het kunnen doen, maar Jezus deed het... De rest blijft liever liggen. Deze gedachte stemt me vrolijk.
Zo wens ik iedereen een vrolijk Pasen.

Praatjesmakers

Ineens valt mij de vertaling in van het Engelse begrip talking head.

Uitgedraaid

'Vandaag' duurt al sinds eind maart. Boudisque Utrecht is falliet. Trouwe klanten betreuren dit zeer. Vooral liefhebbers van klassieke muziek en wereldmuziek ervaren het alsof hun een poot is uitgedraaid. Weer een vertrouwd adres verdwenen waar personeel met verstand van zaken geluidsdragers verkocht maar definitief de strijd met internet verloor.

Verdwaald

Dolend door de dichtersbuurt zie ik namen van poetische zielen op naambordjes aan palen genageld... Daarmee raak ik wel het spoor bijster en ben van de weeromstuit de weg kwijt in het highbrow vinexkwartier dat de naam woonpark De Woerd draagt. Waar de gave van het woord voornamelijk schuilt in de dichtersnamen.
En wie van de twee is nu de dichteres?

Witman's werkelijkheid (16)

De humor heeft Duco verlaten. Samen lachen lukt van geen kant in je eentje, zoveel is hem duidelijk. Dat is hij inmiddels ook verleerd trouwens, het samen lachen, met wie dan? Een goede grap lijkt verleden tijd.
De lente in het leven van Duco is voorbij, de goede zin weggewaaid als de bloesem aan een fruitboom. Zo fruitig is zijn leven niet meer. De bloei is voorbij. Het is rottig maar waar. En dat weet Duco terwijl hij naar de pot slaappillen grijpt om er ééntje te nemen. De medische remedie tegen de gediagnosticeerde slapeloosheid die hem nu al nachten parten speelt. Hij spoelt de tablet weg met een slok gin-tonic. De wanden van de stacaravan komen op Duco af als spookrijders in slechte dromen.

Deurbeleid

De Partij voor de dieren wil vast en zeker graag dat alle kleine en grote huisdieren als voordeurdeler worden ingeschreven in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA). Zodat je Baardagaam-belasting of Wandelende takken-tax moet voldoen.

Multi

Vanmorgen een staaltje multi-tasking bedreven dat z'n weerga nauwelijks kent. Tijdens de fietstocht Driebergen - Utrecht heb ik mijn waarnemingen onderweg in tekstberichten verzonden naar Twitter. Online volgden enkele volgers mijn tweets.
Met deze proef is vastgesteld dat ik kan fietsen en tegelijkertijd Twitteren. Als dat geen 2.0 is...

Slotgracht

De sleutel is niet gebroken. De zwaan heeft vrij baan.

Goethe?

Huisfilosofie volgens mijn kruidenier.

Pleinvrees

Alle ruimte en dan op een kluitje gaan zitten.

Brandstof

'Ik heb mijn wagen volgeladen vol met...' kurkdroog brandhout.

Witman's werkelijkheid (15)

Hij wil geld zien. De beste vriend van Duco, de zichzelf bedruipende beeldend kunstenaar Aart van Kaa vraagt een vergoeding voor het verblijf in de oude stacaravan.
"Je mag blij zijn dat ik niet aan de voordeur sta van jouw Amsterdamse loft. Is dit wat jij onder vriendschap verstaat"?, schreeuwt Duco voor hij ophangt.
Alles kost geld, stelt Duco. Zelfs het nooddruftig verpozen in een armetierige woonwagen.
"Wee, de onbaatzuchtige medemens die verdijnt", vraagt Duco harop, die het liefst zelf wil verdwijnen. Om op te lossen in een potje worteltrekken, en anoniem te eindigen in het kwadraat.